Cezayir pastaneleri, çörekler, tatlılar ve kurabiyeler

Cezayir hakkında bilgiler vermeye devam ediyorum severek. Aldığım mailler de beni çok güzel motive ediyor. Daha fazla fotoğraf görmek ve Cezayir ile ilgili bir şeyler öğrenmek isteyen insanlar o kadar çok ki. Tabi Cezayir hakkında kaynağın az bulunması da büyük rol oynuyor bu durum üzerinde. Bana arkadaşlarım 'Cezayir Fahri Büyükelçisi' diyorlar. Açıkçası ben de çok keyif alıyorum bu durumdan, mutlu oluyorum siz güzel şeyler yazıp, yazdıklarıma ilgi gösterdiğinizde. 

Bu yazıda Cezayir'in geleneksel ve modern tatlılarından bahsedeceğim sizlere. Birbirinden renkli ve ilginç şekilleri olan tatlılar göreceğiz. Bir şehri, bir kültürü tanırken yemeklerini öğrenmek büyük bir adım bence. Hele değişik lezzetler keşfetmenin ve o muhteşem kokuları hafızalarımızda saklı tutmanın güzelliği tarif edilemez. 

Bu fotoğrafta çok sık karşılaştığımız geleneksel tatları görüyorsunuz. Soldan başlayarak minik çiçekli tabaktaki tatlının ismi Makroud, ortadaki tatlı ise yine makroud fakat şekil olarak farklı. Sağdaki ise Cezayir'de çok bilinen ve pek yerde karşımıza çıkan bir lezzet Kalb Louz. Cezayir'lilerin çok sevdiği bir tatlı. Ve bu kültürün demirbaşlarından. Makroud aynı zamanda Fas şehrinde de tüketilen bir tatlı. Kültürler benzeşik olduğu için yiyeceklerde de ortaklık fazla. Makroud irmikten yapılıyor, taneleri orta büyüklükte olmalıymış ama burada irmikler çeşitleniyor, kalın, ince ve orta olarak. Bal ve tereyağı da ana malzemesi. Kalb louz ise bizim revanimize ve aslında daha çok şambali tatlısına benziyor. Revani biraz daha yumuşak olabiliyor çünkü, şambali ise biraz daha ağdalı ve sıkı oluyor. Ben kalb louz'u seviyorum. Tabi güzel yapıldığı taktirde. İçine badem tozu da koyuluyor. O da farklı bir tat veriyor tabiki. Denemeye değer. 

Soldaki fotoğrafta gördüğümüz tatlı içi marmelatla doldurulmuş kurabiye. Bizim kurebiyelerimizden farkı yok, içine istediğiniz reçeli veya marmelatı koyabiliyorsunuz. Ortadaki ise milföy hamuru ile yapılıyor, yine içine marmelat koyulmuş hali de var. Aslında yaratıcılığınıza kalmış, burada hurma veya bal da koyuyorlar. Ben seviyorum. Gerçekten puf puf oluyor. Zaten tasty puff pastry deniliyor ki bu da leziz milföy hamuru demek. Milföy de puf puf oluyor:) Ben ama içinde tuzlu malzemeler olan milföy börekleri daha çok seviyorum. Yine de nutella ile de deneyin derim sıcakken süper bir lezzet. Sağ fotoğraftaki ise bir nevi ay çöreği. Üzerinde badem taneleri var incecik. Bizim ay çöreği kadar lezzetli bulmuyorum ama değişik bir tat uğruna denenebilir. 

Cezayir'de en çok sevdiğim tatlılar bunlar işte. Yalnız şu ana kadar yediklerim hep görüntüden ibaretti. Yani güzel görünümlerinin ve özenli duruşlarının dışında tatları pek damağıma hitap etmedi. Daha çok pastaların üzerlerinde süs amaçlı kullanılan şekerlere benzer bir tatları var. Ama istisnalar da vardır elbet. Yine de tüm bu süs, motifler insanda daha çok almaya yönelik hisler uyandırıyor. Her renkten her desenden almak istiyorsunuz. Bence Türkiye'de de böyle şekilli kurabiyeler, çörekler daha çok yapılmalı. Bu tatlıların özel isimleri var mı bilmiyorum ama geleneksel Cezayir tatlısı olarak anılıyor. Genelde de kutu içinde sunuluyor. Daha çok özel günlerde bunlardan tercih ediyorlar. Hem de renk renk kurdeleler ile süslüyorlar kutuları ve ufak da notlar oluyor içinde. Ben bayılıyorum. 

Soldaki fotoğrafta yine o sevimli kurabiyeleri görüyoruz değişik şekilleriyle. Kimisi bademli kimisi fındıklı ve üzerinde de kiraz şekeri var. Onun yanında sigara böreği var. Geleneksel bir ramazan tatlısı olarak sadece ramazan aylarında çıkıyor bu tatlı. Tatlı diyorum çünkü sigara böreği bizim yaptığımız gibi tuzlu değil. Üzerine tatlı şerbet döküyorlar. Ben sigara böreği delisi olarak her zaman yapılan peynir maydanoz karışımının haricinde bu yapılış tarzını bir türlü benimseyemedim. Pek yiyesim gelmiyor açıkçası. 

İkinci sıradaki ilk fotoğrafta yine milföy hamurundan bir tatlı görüyoruz. İçine elma, ceviz, hurma ve kıyma da koyuyorlar zaman zaman. Onun yanındaki tencerede ise bizim çok yakından tanıdığımız tel kadayıf var. Burada satılıyor genelde kasaplarda görüyorum ben. Özel bir zamanı yok ama her zaman bulunmuyor. Bazı marketlerde de zaman zaman rastlayabiliyoruz. 

Üçüncü sırada ise Zlabia ve Cezayir Baklavası var. Yayvan tepsideki yüksek dizilen tatlı zlabia. Tunus ve fas tatlısı olarak da anılıyor. Mayalı hamurdan yapılıyor ve içine boya katılıyor. Çok canlı renklerde olanları da var ve son derece sevimli görünüyor. Ama kızgın yağda kızartıldığı için fazla yağ çekiyor. Yine de buraya gelip tadına bakılmadan gidilmeyecek kadar dikkat çekiyor bana kalırsa. 

Bu fotoğrafları da alışveriş için çıktığımız sırada Tizi Ouzou'da çektim. Klasik bir pastane. Yalnız temiz ve arısız olanlarından. Kimi pastaneleri görmelisiniz, arı kaynıyor ve bu durum onlar için çok normal. Arılar yapılan tatlıların lezzetli olduğunu gösteriyormuş. Hatta bir keresinde paketlenen tatlıların içinden bile eve geldiğimde iki tane arı çıkmıştı. Türkiye'de olsa düşünemiyorum, hemen kapatırlardı herhalde pastaneyi. Sağ fotoğrafta stand'ta görülen pastalar da yine Cezayir pastaları. Güzel sunumlu olanları var. Ama pasta deyince aklıma ne yalan söyleyeyim bu pastalar gelmiyor. Kremaları çok acayip. Şu ana kadar harika ve hafif kreması olan bir pasta ne yazıkki sadece bir defa yedim. Genelde ya çok ağır ya çok yağlı ya da kokulu oluyor. 

Yine şekilli kurabiyeler, ayçörekleri ve milföyden marmelatlı tatlılar görüyoruz. Ben burada en çok satılan tatlıların altlarına koyulan danteli andıran kağıtları seviyorum. Ben de bolca edindim, servis yaparken son derece sevimli oluyor. Her renkleri var, pembesini bulduğumda sevinçten çıldırmıştım ve kocaman olanları da var hepsi mini mini değiller. Sanki masal kurabiyesi gibiler. 

Soldaki tombik kurabiyelerin ismi Ghribia. Tarçınlı veya bademli çeşitleri var ve yapımı da son derece basit. Bence asıl nokta onları öyle tombik yapabilmekte. Yine ortadaki fotoğrafta Zlabia var,  bu sefer üzerine beyaz susam serpilmiş haliyle. Sanırım onun da en zor kısmı şekil vermek. En sağdaki fotoğrafta ise tartları görüyorsunuz. Burada minik tartlar çok meşhur. Ayrıca çeşit çeşit tart kalıbı da bulabiliyorsunuz. 

Tart demişken; ben Cezayir'de en çok çilekli tart yemeyi seviyorum. Sidi Yahya'da çok güzel kafeteryalar var çilekli tart yapan. Sırf onlardan yemek için bazen onca yolu gidebiliyoruz. Evde de yaptım, hamurunu başardım ama içinin muhallebisi düşündüğüm gibi olmadı ne yazık ki.

Bu da bir Cezayir pastası. Yanındaki de çiğ yumurtadan yapılmış bir tatlı. Eşimin doğum gününde güzel bir restorant'ta servis yapmışlardı ben bayılmıştım. Bizde de yapılıyor aslında ama ismini bir türlü çıkartmadım. Bilen olursa bana yazın olur mu? Belki tarifini de bulabilirim böylelikle. 

Burada ise en başta bademler ile süslenmiş helva görüyoruz. Türkiye'de nasıl balık yendikten sonra sıcak helva yaparlar burada da aynısını yapıyorlar. Adı Temina. Yine orta büyüklükte irmikten yapıyorlar. Benim yediğim soğuktu ama sıcak da servis edileni var. Yalnız biraz kıvamlı oluyor sanırım içine tereyağını bolca koyuyorlar. 

Yanındaki fotoğrafta ise hurma tatlısını görüyoruz. İçine şam fıstığı veya badem yerleştiriyorlar. Onun yanındaki tatlı ise yine kalb louz. 

Bu da en sevdiklerimden. Normalde Türkiye'deyken fırından ekmek hamuru alıp bu süper leziz kızartmalardan çok yaparız kahvaltılara. Burada üzerine toz şeker serpiyorlar ve bazen şerbete de batırıyorlar. Tunus'a gittiğimizde de kaldığımız otelde sabah kahvaltısında servis yapmışlardı. Ben şerbete atılıp toz şeker ile tatlandırılmadan önce o ilk haliyle yemeyi tercih ettim alışık olduğum lezzetiyle. Yine de evde deneyebilirsiniz toz şeker ile de fena olmuyor. Bir de muffin var tabiki. Burada da yapılıyor, muffin kapları da her yerde bulunuyor, kağıt olanlarından tabiki. Üzümlü, çikolatalı, fındıklı pek çok çeşiti var. Ben sanırım iki kez yedim burada ama eminim pek çok pastane vardır başkentte muffin yapan. 

Çalışma arkadaşım benim için Cezayir yemekleri ve tatlılarının tariflerini içeren bir dosya hazırlamıştı. İlerleyen günlerde değişik tarifler de yazacağım. Bir başka yazıda da ekmeklerden, sulu yemeklerden, çorbalardan da bahsedeceğim. Umarım hoşunuza gider. Ramazan da da gelen misafirlerinize değişik tatlar ikram edebilirsiniz. Tariflere ulaşmak için verdiğim isimleri google'a yazmanız yeterli. Ben oradan da teyit ettim. Yine de isteyen olursa bana mail atabilir.